Lastikler araçların en önemli
aksamlarından biridir. Lastikler her açıdan kullanıcı aklında birçok soru
işareti bırakır. Ne işe yaradığından tutun da tamir yöntemlerine kadar olan tüm
bilgiler merak edildiğinden oto lastiği konusunda sık sorulan soruları kısaca
yanıtlayalım.
1. Oto lastiklerinin görevi nedir?
Oto lastikleri araç yükünü taşır,
direksiyon ile verilen yönü izler, motordan gelen gücü ileri ve geri hareket
olarak yansıtır, emniyetli şekilde ıslak ve kuru zeminde aracı durdurur,
amortisörlerde yardımcı olarak sürüş keyfini artırır.
2.
Dört
mevsim lastikleri yaz lastiği de sayılır mı?
Kış lastiği sembolü taşımayan M+S
dört mevsim lastikleri kış için iyi bir kış lastiği, yaz için ise iyi bir yaz
lastiği değildir.
3.
Kış
lastiği ile yaz lastiği arasındaki fark nedir?
Yaz lastiklerinin malzemesi 7°C
nin altındaki sıcaklıklarda sertleşir bu yüzden yola tutunması azalır. Kış
lastiklerinin özel profillerin yanı sıra üretildikleri silica esaslı malzeme
daha yumuşak olmaktadır. Ayrıca 7°C altındaki soğuk havalarda kuru asfalt, kar
ve buzda tutunmayı artırır.
4.
Lastiklere
nitrojen gazı basılırsa sorun olur mu?
Sorun olmaz. Normal koşullarda
lastiklere basılan hava atmosferdeki gazdır. Atmosferde %78 azot, %21 Oksijen
ve az miktarda diğer gazla bulunur. %21 oranındaki oksijen gazı bir süre sonra
lastiğin içinde yoğunlaşmaktadır. Bu yoğunlaşma ile lastiğin içinde yorulmalar
olur. Nitrojen gazı yani azot daha kuru bir gazdır. Bu özelliği sayesinde
yorulmalar normal hava kullanılmasına oranla daha az olur. Lastiğin bu sayede
kullanım ömrü de uzamış olur. Bunun yanı sıra nitrojen gazı daha az genleşir.
Lastikte basınç değişimi de bu sayede azalır. Bu yüzden lastikler düzgün
şekilde aşınır.
5.
Lastik
ebatı değiştirilmek istendiğinde nelere dikkat edilmelidir?
Lastik ebatı belirleme sırasında
birçok inceleme yapılması gerekir. Otomobilin yere uygulamakta olduğu basınç,
yerden yüksekliği gibi birçok faktör göz ardı edilmemelidir. Lastik ebatı
değiştirirken yalnızca daha güzel görünsün diye kendi istediğimiz ölçüleri
kullanmamız gibi bir durum söz konusu değildir. Lastiğin toplam çağına en yakın
değerde ebat seçilmesi gerekir. Bu durumu ise firmaların belirlemiş olduğu
tabloları inceleyerek öğrenebiliriz. Kendi isteğimize göre bir ebatta lastik
takarsak ağırlık merkezinin yerden yüksekliğini de değiştirmiş oluruz. Bu durum
ise aracın yol tutuşunda ciddi sorunlara neden olur. Bu gibi düşüncelere sahip
olduğumuzda aracın kullanım kitapçığında yer alan ebatları değerlendirmeli ve
uygulamalıyız. Ayrıca bu konuda lastik firmalarından da liste veya yardım
alabiliriz.
6.
Patlayan
lastiğe neden fitil atılmaz?
Araç lastiği patlayıp tamirciye
gittiğinizde onarım aşamasında fitil kullanmak gibi yanlış uygulama yapılır. Bu
uygulamayı yapan birçok lastikçi vardır. Ancak günümüzde lastik üreticileri patlayan
lastiği onarmada fitili asla tavsiye etmiyor. Fitil lastikte balansa yol açar,
sağlıklı bir yama oluşturmaz, lastiğin içindeki hava kaçabilir, seyir
halindeyken kaçak nedeniyle lastik aniden inebilir. Buna bağlı olarak ise
ölümcül kazalara neden olabilir. Lastik üreticileri bu yüzden mantar yamaları
önermektedir.
7.
Oto
lastiklerin kullanım ömrü kaç yıldır?
Lastiğin kat ettiği yol haricinde
lastiğin süre olarak da ömrü vardır. Her oto lastiğinin üzerinde DOT adı
verilen seri numara bulunmaktadır. Ayrıca üzerinde yine üretim tarihi de
yazmaktadır. Bu numaranın sonunda 4 hane içeren bir rakam vardır. Mesela; DOT
numarasının sonunda 2206 rakamı yer alıyorsa; bu lastiğin 2006 yılında ve
22.haftada üretildiği anlamına gelir. Yani ilk iki rakam üretilen haftayı son
iki rakam ise yılı belirtir. Lastiğin kullanılma yaşı 4 yıldan fazla ise
kullanılamaz demektir. Bunun sebebi ise lastiğin zamanla sertleşmesi ve
üzerinde kılcal çatlakların oluşmasıdır. Lastikler seyir halindeyken sürtünme
sebebi ile ısı kazanır ve bu sebeple genleşir. Yaşlanan lastiğin üzerinde yer
alan çatlaklar genleşme ile yarılır. Bu yüzden lastikleri 40.000 km-50.000 km
arasında kullanmalı, 4 yıl içinde yenilemelisiniz.
8.
Oto
lastikleri sabunla parlatılabilir mi?
Otomobilini seven hemen herkes
aracını yıkadıktan sonra lastiklerinin de simsiyah durmasından rahatsız olur. Bu
yüzden arap sabunu ya da bulaşık deterjanı gibi ürünleri lastik yanaklarına
uygulayabilirsiniz. Ancak bu tür ürünler zamanla lastiklerin üstünde kılcal
çatlamalara sebep olabilir. Oto lastik üreticileri bu yüzden bilinen markaların
lastik için üretilen özel bakım ve parlatıcı köpüklerinin kullanılmasını
önermektedir.
9.
Yanaktan
patlayan oto lastiğine yama yapılabilir mi?
Oto lastikleri 3 bölgeden
oluşmaktadır. Bunlar; taban, yanak ve topuktur. En zayıf olan kısım yanak
kısmıdır. Sert bir şekilde girilen çukurlar, kaldırım kenarları lastiğin yol
yapmadan yıpranmasına neden olur. Bu gibi darbelerde genellikle en çok hasar
alan bölüm yanaktır. Lastik üreten firmalar; yaralanan lastiklerde hiçbir
koşulda yanak kısmına müdahale yapılmasına izin vermez. Yanak kısmından yara alan
lastiklerin kullanılmaması da önerilir.
10.
Yeni
lastik alırken stepneden yararlanılabilir mi?
Otomobil kullanıcılarının büyük
bir kısmı lastiklerini yenilerken, öncesinde hiç kullanmadığı veya çok az
kullanmakta olduğu stepneden istifade etmek gibi bir hata yapar. Stepneyle aynı
markada 3 lastik daha alır ve tasarruf etmeye çalışır. Ancak stepnenin
beklemekte olan bir lastik olduğu ayrıca son kullanma tarihinin de geçeceği
unutulmaması gereken bir gerçektir. Tek bir lastikten tasarruf etmeye
çalışırken hayatınızı da tehlikeye attığınızı unutmamalısınız. Bu yüzden stepnenin
yalnızca lastiklerden biri patlarsa eğer en yakın lastikçiye götürmek adına
kullanılması gerekir.
11.
Patlayan
oto lastiği tamir edilebilir mi?
Oto lastikleri birçok durumda
tamir edilebilmektedir. Önce lastiğin sökülerek tamiri olup olmayacağı tespit
edilmeli yani hasar incelenmelidir. Lastiğin durumu, deliğin boyutu ve yerine
bağlı tamir işlemi değişmektedir. Her durumda tamir edilir diyemeyiz, inceleme
sonrasında tamir edilip edilmeyeceği konusunda oto tamir firmaları sizi
bilgilendirecektir.
12.
Lastiği
tamir ettirmek mi daha iyi yoksa yenisini almak mı?
Oto lastiğiniz patladıysa veya
cam, çivi, vida gibi cisimler saplandıysa önce hasarın tespit edilmesi gerekir.
Tamiri yapılabilecek durumda ise tamir işlemi elbette ki maddi açıdan daha
karlıdır. Ancak tamir edilemeyecek durumlarda yenisini almaktan başka çareniz
yoktur.
13.
Lastiğin
patladığı veya hasar gördüğü nasıl anlaşılır?
Aracınızın lastiği inmişse eğer
patlamış olma riski yüksektir. Farklı supapın sızdırmazlığı, jantın paslanması
gibi sebeplerle basıncın düşmüş olma ihtimali de bulunmaktadır. Diğer
lastiklere oranla anormal bir hızda inme varsa eğer bu lastiğin hasar gördüğü
anlamına gelir. Çok yavaş inmeye sebep olan bir delinme durumu söz konusu
olabilir. Lastik üzerinde cam, çivi ya da vida gibi cisimler görüyorsanız bu
zaten lastiğin hasar gördüğü anlamına gelir. İki durumda da lastik tamirinin
uzman ekiplerce yapılması gerekir.
14.
Araç
lastiğine cam, çivi, vida gibi cisimlerin batmaması için ne gibi önlemler
alınabilir?
Bunun için en kaliteli lastik
markalarını tercih etmeniz gerekir. Ucuza aldığınız lastikler ufak bir çivi
gibi cisimlerin saplanması halinde tamire maruz kalabilir. Daha ileri çaptaki
hasarlar lastiği değiştirmenizi gerektirebilir. Bu yüzden seçim yapacağınız
lastik markası önemlidir. Bunun yanı sıra araç lastiklerinizin bakımlarını
ihmal etmeden yaptırmanız gerekir. Araç lastikleri bakımsız kalırsa daha kolay
yıpranabilir, dayanıklılığını kaybedebilir, tahrip olabilir. Bu da yine daha
kolay cam, çivi, vida gibi cisimlerin batmasına neden olur.
15.
Yeni
lastikler ön tarafa mı arka tarafa mı takılmalı?
Lastik üretimi yapan firmaların
son dönemlerde yaptığı araştırmalara göre; daha az kullanılan lastiklerin
arkaya takılmasının daha doğru olduğu ortaya atılmıştır. Direksiyon aksamı ön
lastiklere bağlıdır. Ön lastiklerden biri patlarda eğer sürücü aracına yön
verebilir. Ancak arka lastiklerden biri patlarsa usta sürücü bile aracı kontrol
edemeyebilir. Bu yüzden uzmanlar yeni olan lastiklerin arkaya takılmasını
önermektedir.
16.
Lastiklere
eksik veya fazla hava basılmasının bir sakıncası var mı?
Lastiklerin içinde yer alan doğru
hava basıncı; aracın performansına ayrıca lastiğin düzenli şekilde alınmasına
katkı sağlar. Araç seyir durumundayken lastiğin tabanının yere tam olarak temas
etmesi şarttır. Lastik basıncı fazla olursa orta kısımda düzensiz aşınmaya sebep
olur. Lastik basıncı eksik olursa yuvarlanma direnci artar yani araç fazla
yakıt tüketir. Bunun yanı sıra lastik yanlarından düzensiz olarak aşınır. Bu
yüzden lastiklere fazla olduğu kadar eksik hava basmak da sakıncalıdır.
17.
Uzun
süre kullanılamayan park halindeki lastiklere müdahale edilir mi?
Araç 1-2 haftadan daha uzun süre
park edilirse; araç sürekli olarak lastiğin aynı noktasına baskıda bulunur. Bu
sebeple belirli bir süre sonrası taban kırılması denilen olay yaşanır. Yani
lastiğin içinde bulunan teller bir süre sonra kırılır ve kalıcı bir balans
bozukluğu meydana gelir. Bu yüzden lastik üreten firmalar bu gibi durumlarda
aracı park etmeden önce lastik hava basıncının 7.5 psi ye kadar artırılmasını
önermektedir.
Bu Konuya 0 Yorum Yapıldı.