Kırtasiye Boya Çeşitleri ve Özellikleri

Günümüzde boya gelince sadece akla boya badana işlemi gelmez. Tual üzerine de boyama yapılabilir, resim defterlerine de veya her çeşit karton gibi ürünlere de… Hatta ve hatta saça, kaşa bile boya yapılabilir. Bu durumlar dışında kırtasiye alanında kullanılan ve özellikle de okullarda kullanılmakta olan birçok boya çeşidi vardır. Bu çeşitler ve özelliklerini merak edenler için aşağıda bilgiler aktardık.

AKRİLİK BOYA

Bu bazlı bir boya çeşididir. Su içinde ve pigmentte tutulan plastik akrilik reçine parçacıklarından meydana gelmektedir. Sudan etkilenmeyen bir boyadır. Sıcak havalarda yumuşar, soğuk havalarda esnekliği azalmaktadır.

Genelde el sanatları için tercih edilen en ucuz ve yaygın boya çeşididir. Farklı renkleri bulunur. Kremsi ve pürüzsüz kıvamı vardır. Seramik, kağıt, kumaş, cam, ahşap ve kanvas dahil olmak üzere birçok iç mekanda uygulanabilir.

AQUARELL BOYA

Hem kuru hem de sulu boya efekti veren boya çeşididir. Yoğun ve canlı renkleriyle resim tutkunlarını vazgeçilmezidir. Suda çözülen bir boya çeşididir.

Önce boyanacak yüzeyi boyarsanız ardından dilerseniz boya yapılan yerin üstüne sulu fırçayla geçebilirsiniz. Bu şekilde kuru boya görünüm ve özelliğinden çıkarak suluboya görüntüsü oluşturur. Suluboya yapılırken yardımcı olarak kullanılabilir. Ayrıca sulu boya yerine direk kullanımı da sağlanabilir. Ancak sulu boyanın verdiği kaliteyi vermeyebilir.

GUAJ BOYA

Su bazlı opak bir boya çeşididir. Genelde günümüzde tempera ve poster colour isimleriyle anılan boyalar guaj boya kategorisine girmektedir. Su bazlı derken bahsedilen suyla karıştırılabilen boya demektir. Genel yapısı gereği mattır. Ayrıca çabuk kurur ve kapatıcı özelliktedir.

Tıpkı bir sulu boya çeşidinde olduğu gibi su ile inceltilerek fırçalar yardımıyla kullanılır. Yağlı boyaya benzer. Saydam değil genelde örtücü renkleriyle dikkat çekmektedir. Renkleri birbiriyle karıştırıp daha değişik renkler oluşturulabilir. Genelde kağıt üzerinde daha da matlaşmaktadır.

KEÇE UÇLU BOYA (KEÇELİ KALEM)

Asıl ismi keçe uçlu boya olsa da genelde keçeli kalem olarak bilinmektedir. Su bazlı bir boya çeşidi değildir. Yani suyla karıştırılmaz. Yapısı gereği bir yere değdiğinde çıkarmak oldukça güç ve zahmetlidir. Bastırılarak bir kağıt üzeri boyanırsa eğer arka kısımlara geçebilmektedir.

Bu tür boya kalemleri genel olarak pek tavsiye edilmez. Satın alırken de dikkatli olmak gerekir. Üzerindeki yazıları okumak gerekir. Üzerinde alkol bazlı ya da sağlığa zararlı madde içermez uyarısı yoksa eğer kesinlikle alınmamalıdır. Keçeli kalem ya da keçe uçlu boya eğer solvent bazlıysa hem alınmamalı hem de kullanılmamalıdır.

KUMAŞ-TEKSTİL BOYASI

Özellikle de kıyafet gibi tekstil ürünlerinin boyanması için tercih edilmektedir. İsmini de buradan almaktadır. Ancak kendi içinde birçok çeşidi bulunmaktadır.

*Permanent: Örtücü boyalar değildir. Genelde açık renk kumaşlar için kullanılır.

*Deck: Örtücü boyalardır. Genelde koyu renk kumaşlar için kullanılır.

*İpek: Adından da anlaşılacağı üzere açık renkte olan ipek kumaşlar için kullanılır. Genel olarak kontür veya suluboya tekniği ile kullanılmaktadır ve akışkandır.

*Metalik: Permanent boyaların içine karıştırılır. Bu sayede parmanent boyaların örtücü özellikte olması sağlanır. Ayrıca kabaran boyaların üzerinde uygulanırsa maraş işi tekniğinin uygulanmasını ayrıca parıltılı nakışların yapılmasını sağlar. Kabarmasını istediğiniz t-shirtlerin üzerinde farklı bölümlerde çalışmalar yapılabilir.

KURU BOYA

Adından da anlaşılacağı üzere kuru bir boya çeşididir. Sıvı halde değil kalem şeklindedir. Kuru boya yerine kuru kalem de denilebilir. Çeşitli renklerde yer alır. Boyanmak istenen yerler genel olarak küçük yerlerdir. Geniş alanları boyamak kuru boyayla zordur ve zaman almaktadır. Kalemtraş ile açılarak bitene kadar kullanılabilir.

Piyasaya bakacak olursak eğer genellikle 6-8-12-24 lü kutularda yer alır ve satılır. Kurşun kalemle nasıl çalışılabilirse kuru kalem boyalarıyla da o şekilde çalışılabilmektedir. Geniş alanlarda kullanımı zor olduğu için de genelde 1 2 3.sınıf öğretmenlerinin öğrencilerine kullandırmamaya özen gösterdiği boya çeşididir. Ancak okul denilince akla gelen boya çeşitlerinden de biri olmaktadır.

MUM BOYA

Genel olarak sanatsal ürünler kategorisinde yer alır. Resim alanında çok sık tercih edilir. Yağlı boya, sulu boya ve guaj boya gibi uygulama sırasında suya ihtiyacı olmaz. Bu açıdan kullanımı hem pratik hem de avantajlıdır.

Parafin ve renk pigmentlerinden üretilmiş, kuru boyaya benzer bir boya çeşididir. Elle temas edildiği yüzeylerde leke ve pigment bırakmaz. Bu sebeple de genelde anaokulu ve ilkokul çağlarında olan çocuklar için eğitimciler tarafından önerilir ve kullandırılır. Temizlenmesi kolaydır.

PARMAK BOYA

Adından da anlaşılacağı üzere parmak boyasıdır. Fırça gibi ekstra malzeme kullanımı gerekmez. Özellikle de küçük çocuklar için hem eğlencedir hem de eğiticidir. Küçük çocuklarda renkleri öğrenme gibi birçok eğitici özelliği vardır. Okul öncesi çocuklar için faydalı olan en güzel aktivite boyasıdır.

Küçük çocuklar tarafından kullanıldığı için kimyasal içermemektedir. Hatta evde mısır nişastası, şeker, tuz, su ve değişik renklerde gıda boyaları ile herkes tarafından yapılabilmektedir.

PASTEL BOYA

Renklendirici asıl parçacıklarıyla karıştırılan yapıştırıcı sayesinde kütleye benzer şekil verilen biçime pastal, bununla yapılan boyama işlemine de pastel boya sanatı adı verilmektedir. Pastel boyanın birleştirilmesi için arapzamkı kullanılır. Aynı zamanda metil selüloz ve kitre de kullanılmaktadır. Bunlara renk vermek adına da beyaz katkı maddesi istenen kıvamda eklenerek farklı renkler yapılabilir.

Pastel boya üzerine sürülen dokuya tam anlamıyla yedirilmediği için çok kolay silinebilir. Bu sayede de emek verilen, saatler süren bir eser kirlenebilir. Dağılma özelliği sebebiyle pastel boyama ile bir boyama işlemi yapıldıysa eğer genel olarak cam çerçeve içine alınır. Bu şekilde dağılmalar olmaz. Ya da üzerine sabitleştirici kimyasal sıkılabilir. Uygulama yapılırken üzerinde genel olarak kağıdı bulunur yani dikkat edilirse ele bulaşmaz. Ancak kağıdı çıkarsa ele bulaşabilir. Yıkandığında direk geçer, iz bırakmaz. Fakat yine de küçük çocuklar tarafından kullanılmaması önerilir.

SULU BOYA

Su ile kullanılabilen boya çeşididir. Sulandırılarak yapılır ve uygulama yapılırken yanında su olması şarttır. Ayrıca fırça da kullanılması gerekir. Sulu boya fırçası piyasadaki tüm kırtasiyecilerde satılmaktadır. Üstelik yapılacak alanına ve çeşidine göre farklı uçlarda ve boyutlarda da bulunmaktadır.

Sulu boya şeffaf bir boya çeşididir. Kapatıcı özelliği çok azdır. Bu yüzden açık bir renk, koyu bir rengin üstünde çalışılamaz. Renkler birbiriyle karıştırılarak farklı renkler çıkarılabilir. Diğer boyama tekniklerine göre daha uğraştırıcıdır. Koyu renkler için farklı bir fırça, açık renkler için farklı bir fırça ve aynı zamanda ayrı sular kullanılırsa daha sağlıklı sonuçlar elde edilebilir.

Sulu boyalarda kalite pigmentlerden ve diğer bileşenlerinden anlaşılır. Ucuz ve kalitesiz sulu boyalarla resim yapmak hem zordur hem de beklenen sonucun alınamamasına ve ödenen paranın da çöpe gitmesine neden olur. Bu yüzden bilinen kaliteli markaları tercih etmelisiniz.

YAĞLI BOYA

Pigmentlerin kimi özel sıvılar ile karıştırılıp ezilen, merdaneden geçirilerek yağlı boya resim tekniği için üretimi yapılan boya çeşididir. Yoğun ve macumsu kıvamdadır. Koruyucu çekmez. Kapatıcı esnek özelliktedir. Genel olarak yağ, pigment, terebentin ve bağlayıcılardan oluşmaktadır.

Yağlı boyalar genel olarak tüp şeklinde satılmaktadır. Tüplerin üzerinde genel olarak pigmentin kuruma zamanı, ışığa olan dayanıklılığı, opak yani örtücülüğü ile transpanlığı belirtilmektedir. Yağlı boyalar adından da anlaşılacağı gibi yağ bazlı olduğu için kuruması zaman almaktadır. İstenilirse ve gerek görülürse terbentin ile inceltilebilir. Fırçalar temizlenirken ayrıca terbentin ve tiner gibi kimyasallar kullanılabilir.

Yağlı boyaların yavaş kuruması sebebiyle üst üste müdahale edilmesi de bir avantajdır. Boyama üzerinde bir değişiklik yapılmak istenilirse direk yapılabilir.

CAM BOYASI

Camlar bilindiği üzere günümüzde hemen her alanda kullanılmaktadır. Camları daha şık bir hale getirmek için üzerlerini boyamak hatta desenler çizmek gerekir. Bu aslında en önemli ve ilgi çekici sanatlar arasında gelmektedir.

Cam boyamak için genelde akrilik boya tercih edilir. Fakat bu boya zamanla dökülür. Cam üzerinde oluşturulan desenler ve renkler birbirine karışır ve hiç hoş olmayan görüntüler meydana gelir. Bu yüzden cam için özel olarak üretilen cam boyası kullanılmalıdır.

Cam boyası kullanılırken fırça kullanılmamalıdır. Bunun sebebi ise fırçanın cam üzerinde izler bırakıyor olmasıdır. Bu sebeple de ponpon adıyla bilinen sünger fırça kullanımı önerilir. Boyaya hiçbir madde eklemeye gerek yoktur. Fırça süngeri bir miktar boya alınır, camın üzerine sert vuruşlarla tamponlama yapılır ve boyama işlemi bu şekilde devam eder.

Açık renkler kullanılacaksa eğer en az 3-4 kat uygulama yapmak gerekir. Aksi halde cam ışığa tutulduğu zaman öbür taraf görünecektir. Görünmüyorsa eğer doğru bir boyama işlemi yapılmış demektir.